Virtual Bank: การปฏิวัติวงการธนาคารสู่ยุคดิจิทัล

เนื้อหาในบทความนี้ (คลิกเพื่ออ่านพาร์ทที่สนใจได้เลย!!)

1. ทำความรู้จักกับ Virtual Bank กัน

2. จุดเด่นและข้อควรระวังของ Virtual Bank

3. อัปเดตล่าสุด: ธปท. ประกาศรายชื่อผู้ได้รับความเห็นชอบจัดตั้ง Virtual Bank ในไทย

Virtual Bank: ธนาคารดิจิทัลไร้สาขารูปแบบใหม่ที่กำลังเปลี่ยนโลกการเงินไทย

ปัจจุบันเราอาจคุ้นเคยกับธนาคารในรูปแบบเดิม ที่ต้องเดินทางไปสาขา ยื่นเอกสาร เซ็นชื่อ และนั่งรอคิวเป็นชั่วโมงเพื่อทำธุรกรรมทางการเงิน แต่ในวันนี้ “ธนาคาร” กำลังเข้าสู่ยุคใหม่ที่เปลี่ยนทุกอย่างให้จบได้ในมือถือเพียงเครื่องเดียว แนวคิดนี้เรียกว่า Virtual Bank หรือ “ธนาคารเสมือน” ที่ดำเนินธุรกิจบนแพลตฟอร์มออนไลน์ทั้งหมดโดยไม่มีสาขา การให้บริการทั้งหมดจะดำเนินการผ่านช่องทางดิจิทัล เช่น แอปพลิเคชันบนสมาร์ทโฟนหรือเว็บไซต์ ซึ่งช่วยเพิ่มความสะดวกสบายและเข้าถึงบริการทางการเงินได้ทุกที่ทุกเวลา ซึ่งแนวคิดนี้ไม่ได้เกิดขึ้นเพื่อแทนที่ธนาคารแบบเดิมทันที แต่เป็น “อีกหนึ่งทางเลือก”      ที่ออกแบบมาเพื่อโลกที่เปลี่ยนไป  โลกที่ผู้คนใช้ชีวิตผ่านมือถือ และต้องการบริการที่รวดเร็ว ยืดหยุ่น และเข้าถึงง่ายมากขึ้นนั่นเอง

ทำความรู้จักกับ Virtual Bank กัน

ความแตกต่างระหว่าง Virtual Bank และ Mobile Banking

หลายท่านอาจเกิดคำถามว่า Virtual Bank แตกต่างจาก Mobile Banking ที่ใช้บริการอยู่ในปัจจุบันอย่างไร คำตอบคือ Virtual Bank คือธนาคารที่เกิดขึ้นและดำเนินธุรกิจบนโลกออนไลน์โดยสมบูรณ์ ไม่มีการดำเนินงานแบบมีสาขา ในขณะที่ Mobile Banking เป็นเพียงแอปพลิเคชันที่ธนาคารพาณิชย์ที่มีสาขาให้บริการเพื่ออำนวยความสะดวกในการทำธุรกรรม กล่าวคือ Mobile Banking เป็นส่วนหนึ่งของบริการของธนาคารที่มีอยู่เดิม แต่ Virtual Bank คือธนาคารที่มีการดำเนินงานทั้งหมดบนแพลตฟอร์มดิจิทัล

จุดเด่นและข้อควรระวังของ Virtual Bank

จุดเด่นของ Virtual Bank

Virtual Bank มีความแตกต่างจากธนาคารพาณิชย์แบบดั้งเดิมในหลายด้าน  โดยเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมผู้บริโภคที่หันมาใช้ชีวิตบนโลกดิจิทัลมากขึ้น โดย Virtual Bank สามารถตอบสนองความต้องการของผู้ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพและมีข้อได้เปรียบในหลายประการ 

• ความสะดวกและรวดเร็ว: ผู้ใช้งานสามารถทำธุรกรรมทางการเงินได้ตลอด 24 ชั่วโมง ผ่านอุปกรณ์เคลื่อนที่ โดยไม่จำเป็นต้องเดินทางไปยังสาขาธนาคารหรือรอคิว

• ค่าธรรมเนียมที่ลดลง: เนื่องจาก Virtual Bank ไม่มีต้นทุนในการบริหารจัดการสาขาและบุคลากรจำนวนมากเหมือนธนาคารแบบดั้งเดิม ทำให้สามารถเสนอบริการโดยมีค่าธรรมเนียมที่ถูกลง หรือบางบริการอาจไม่มีค่าธรรมเนียมเลย

• บริการที่ปรับแต่งเฉพาะบุคคล: ด้วยการใช้เทคโนโลยีและข้อมูลเชิงลึก Virtual Bank สามารถทำความเข้าใจพฤติกรรมของผู้ใช้งานได้ดีขึ้น และนำเสนอผลิตภัณฑ์หรือบริการที่ตอบโจทย์ความต้องการเฉพาะบุคคลได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้น เช่น การออมเงิน หรือสินเชื่อที่เข้าถึงง่ายขึ้น

• รองรับผู้ที่มีรายได้น้อยหรือ ผู้ไม่มีรายได้ประจำ  ให้เข้าถึงสินเชื่อหรือบริการทางการเงินได้มากขึ้น

ข้อควรระวังของ Virtual Bank

ถึงแม้ว่า Virtual Bank  จะมาพร้อมกับความสะดวกและความทันสมัย แต่ก็จำเป็นต้องระมัดระวังในประเด็นด้านความปลอดภัยของข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลทางการเงิน เช่น

• ตรวจสอบความน่าเชื่อถือ: ก่อนการสมัครใช้บริการ Virtual Bank ควรตรวจสอบให้แน่ใจว่าธนาคารนั้นได้รับการอนุญาตจากธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) อย่างถูกต้องตามกฎหมาย

• ตั้งรหัสผ่านที่รัดกุม: ควรกำหนดรหัสผ่านที่มีความซับซ้อน คาดเดายาก และไม่ควรใช้รหัสผ่านเดียวกันกับบัญชีอื่น ๆ

• ระมัดระวังภัยออนไลน์ (Phishing): หลีกเลี่ยงการคลิกลิงก์ที่ไม่น่าเชื่อถือ หรือการเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลให้กับแหล่งที่มาที่ไม่รู้จัก เพื่อป้องกันการตกเป็นเหยื่อของมิจฉาชีพ

• อัปเดตแอปพลิเคชันอย่างสม่ำเสมอ: ควรตรวจสอบและอัปเดตแอปพลิเคชันของ Virtual Bank ให้เป็นเวอร์ชันล่าสุดอยู่เสมอ เพื่อให้ระบบมีความปลอดภัยสูงสุด

มาถึงตอนนี้แล้วหลายคนคงสงสัยใช่มั้ยคะว่า Virtual Bank  เหมาะสมกับใครบ้าง?  

 Virtual Bank เหมาะสำหรับบุคคลที่ใช้ชีวิตในยุคดิจิทัลและต้องการความสะดวกสบายในการจัดการเรื่องการเงิน ซึ่งรวมถึง: วัยทำงานที่อาจมีข้อจำกัดด้านเวลาในการเดินทางไปธนาคาร

ผู้ประกอบอาชีพอิสระ/ผู้ประกอบการรายย่อยต้องการความยืดหยุ่นในการทำธุรกรรมทางการเงิน และผู้ที่ชื่นชอบการทดลองใช้บริการใหม่ ๆ และต้องการให้ทุกอย่างอยู่ในแพลตฟอร์มดิจิทัลอยู่เสมอ

อัปเดตล่าสุด: ธปท. ประกาศรายชื่อผู้ได้รับความเห็นชอบจัดตั้ง Virtual Bank ในไทย

ล่าสุด เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน 2568 ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ได้ประกาศรายชื่อผู้ที่ได้รับความเห็นชอบจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ให้จัดตั้ง ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา (Virtual Bank) จำนวน 3 ราย ซึ่งนับเป็นก้าวสำคัญที่จะผลักดันให้ประเทศไทยมี Virtual Bank เกิดขึ้นจริง

รายชื่อทั้ง 3 กลุ่มที่ได้รับความเห็นชอบ ได้แก่:

• บริษัท เอซีเอ็ม โฮลดิ้ง จำกัด (Ascend Money ในเครือซีพี ร่วมกับ Ant Group) ที่เราคุ้นเคยกันดีกับการให้บริการ TrueMoney นั่นเองค่ะ และยังผนึกกำลังกับ Ant Group ซึ่งเป็นบริษัทลูกของอาลีบาบา ที่มีความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีและโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล

• ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน) ร่วมกับ บริษัท แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส จำกัด (มหาชน) และ บริษัท ปตท. น้ำมันและการค้าปลีก จำกัด (มหาชน) (การรวมตัวของกลุ่มธนาคาร โทรคมนาคม และธุรกิจค้าปลีก) การรวมตัวของยักษ์ใหญ่ในวงการธนาคาร โทรคมนาคม และธุรกิจค้าปลีกน้ำมัน/ร้านค้าปลีก ที่มีฐานลูกค้าขนาดใหญ่และเครือข่ายครอบคลุมทั่วประเทศ

• บริษัท เอสซีบี เอกซ์ จำกัด (มหาชน) ร่วมกับ WeTechnology Limited และ KakaoBank Corp. (SCBX ร่วมกับพันธมิตรจากเกาหลีใต้)เป็นธนาคารดิจิทัลชั้นนำจากเกาหลีใต้ บอกเลยว่าเป็นการรวมตัวของมืออาชีพด้านการเงินและเทคโนโลยี

เหตุผลในการคัดเลือกผู้จัดตั้ง Virtual Bank ของ ธปท.

ธปท. ได้พิจารณาคัดเลือกผู้จัดตั้ง Virtual Bank อย่างรอบคอบ โดยคำนึงถึงประโยชน์ต่อเศรษฐกิจและระบบการเงินโดยรวม รวมถึงเสถียรภาพของระบบ ผู้ที่ได้รับความเห็นชอบจะต้องมีคุณสมบัติที่เหมาะสม ทั้งในด้านประสบการณ์ ความเชี่ยวชาญ และทรัพยากรที่เพียงพอ ซึ่งธปท. คาดการณ์ว่า Virtual Bank ทั้ง 3 รายนี้ จะเป็นปัจจัยสำคัญในการกระตุ้นการแข่งขันในระบบธนาคาร ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาบริการทางการเงินที่มีคุณภาพ ราคาเป็นธรรม และมีนวัตกรรมที่ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค โดยเฉพาะกลุ่มที่ยังเข้าไม่ถึงบริการทางการเงินในระบบปกติ เช่น กลุ่มผู้มีรายได้น้อย หรือผู้ที่ไม่มีรายได้ประจำ ซึ่งมักประสบปัญหาในการเข้าถึงสินเชื่อและต้องพึ่งพาหนี้นอกระบบที่มีอัตราดอกเบี้ยสูง

โดยหลังจากได้รับความเห็นชอบเบื้องต้นแล้ว ทั้ง 3 กลุ่มจะต้องดำเนินการจัดตั้งบริษัทมหาชนจำกัด และจะต้องผ่านการประเมินความพร้อมจาก ธปท. อีกครั้ง ก่อนที่จะยื่นขอรับใบอนุญาตประกอบธุรกิจจริง โดยผู้ที่ได้รับใบอนุญาตจะต้องเปิดดำเนินการภายใน 1 ปี นับจากวันที่ 19 มิถุนายน 2568 (โดย ธปท. อาจพิจารณาผ่อนผันได้อีกไม่เกิน 1 ปี) ซึ่งหมายความว่าเราจะได้เห็น Virtual Bank เริ่มเปิดให้บริการอย่างเป็นทางการภายในปี 2569 หรืออย่างช้าที่สุดภายในปี 2570

บทสรุป

Virtual Bank ถือเป็นก้าวสำคัญของการเปลี่ยนแปลงในอุตสาหกรรมการเงินของประเทศไทย ซึ่งจะช่วยยกระดับความสะดวกสบายในการจัดการการเงิน และเพิ่มโอกาสในการเข้าถึงบริการทางการเงินให้กับประชาชนในวงกว้าง การประกาศจาก ธปท. ในครั้งนี้ เป็นสัญญาณที่ชัดเจนว่าอนาคตของธนาคารดิจิทัลกำลังจะมาถึงในไม่ช้า จึงเป็นสิ่งสำคัญที่เราควรทำความเข้าใจและเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์จากนวัตกรรมทางการเงินได้อย่างเต็มที่และปลอดภัย